W Dz. U. nr 1550 opublikowana została ustawa z dnia 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które wejdą w życie 1 stycznia 2017 r. Najistotniejszą zmianą wprowadzonych przepisów jest obniżenie stawki podatku CIT dla wybranych podatników z 19% do 15%. Pozostałe zmiany w ustawie CIT jak i PIT mają na celu uszczelnić system podatkowy poprzez doprecyzowanie regulacji mogących stanowić wątpliwości interpretacyjne.

1. Nowa stawka podatku CIT

Jak informowaliśmy Państwa w lipcowym wydaniu naszego newslettera począwszy od 1 stycznia:

- tzw. mali podatnicy (u których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą należnego podatku VAT nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości 1.200.000 EUR), oraz

- podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą – w roku rozpoczęcia tej działalności

będą objęci 15% stawką podatku CIT.

Ustawodawca przewidział jednak pełne wyłączenia. Z niższej stawki podatku nie będą mogli korzystać podatnicy utworzeni w wyniku określonych w ustawie procesów restrukturyzacyjnych w roku podatkowym rozpoczęcia działalności oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. Niższą stawkę podatku podatnicy będą mogli stosować od 3 roku podatkowego swej działalności – o ile spełniać będą przesłanki do uznania ich za małego podatnika.

2. Dochody osiągane na terenie RP – definicja ustawowa

Przepis art. 3 ustawy CIT – mówiący o ograniczonym i nieograniczonym obowiązku podatkowym -  rozszerzony został o kolejne ustępy zawierające przykładowy katalog dochodów (przychodów) osiągniętych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. I tak, od 1 stycznia 2017 r. za dochody osiągane na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej przez podatników niemających na terenie RP siedziby lub zarządu uważa się w szczególności dochody: z wszelkiego rodzaju działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez zakład podatkowy, z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, z przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce w której co najmniej 50% wartości aktywów stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości, z papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy w końcu z tytułu należności określonych w art. 21 ust. 1 i art. 22 ust. 1 ustawy CIT – m. in. należności licencyjnych, odsetek czy zysków z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zmiana ta ma charakter doprecyzowujący, potwierdzający obowiązek opodatkowania określonych dochodów osiąganych przez nierezydentów na terytorium Polski.

3. Wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki

Od 1 stycznia 2017 r. zmianie ulegną również zasady ustalania przychodu w przypadku wniesienia do spółki wkładu niepieniężnego. Przy czym w przypadku podatku CIT przepis dotyczy wkładu niepieniężnego w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, natomiast w przypadku podatku PIT wkładu niepieniężnego w dowolnej postaci. Przychodem będzie zatem wartość wkładu określona w umowie spółki (lub w innym dokumencie o podobnym charakterze). Jeżeli jednak wartość ta będzie niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie będzie określona w umowie (lub innym dokumencie) za przychód będzie uznawana wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego. Wartość rynkową należy określić zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy PIT i odpowiednio art. 14 ust. 2 ustawy CIT.

W przypadku będącego osobą fizyczną wspólnika spółki komandytowo-akcyjnej mającej swoją siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej czy spółki nieposiadającej osobowości prawnej mającej siedzibę lub zarząd w innym państwie (jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego innego państwa traktowana jest jak osoba prawna i w tym państwie podlega opodatkowaniu) wskazany powyżej przepis będzie miał zastosowanie wyłącznie do wkładu niepieniężnego stanowiącego rzeczy lub prawa.

Wskazany został również moment uzyskania przychodu. Przychód powstanie w dniu przeniesienia na spółkę własności przedmiotu wkładu – w przypadku gdy spółka lub podwyższenie nie podlegają obowiązkowi rejestracji we właściwym rejestrze zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Dla przypomnienia: obecnie obowiązujące przepisy przewidują, iż w przypadku objęcia udziałów bądź akcji w zamian za wkład niepieniężny przychodem jest nominalna wartość udziałów w spółce objętych w zamian za ten wkład.

Co istotne, nie zmieni się sposób ustalania kosztów uzyskania przychodów dla wnoszącego aport.

Przepisy wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r., przy czym jeżeli przeniesienie na spółkę albo spółdzielnię własności przedmiotu wkładu niepieniężnego nastąpiło w roku podatkowym rozpoczętym przed dniem 1 stycznia 2017 r., a przychód z tego tytułu powstał w roku podatkowym rozpoczętym po dniu 31 grudnia 2016 r., przychód z tego tytułu określa się zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2016 r.

4. Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Przy spełnieniu określonych w ustawie przesłanek w przypadku połączenia lub podziału spółek czy wymiany udziałów nie powstaje przychód podatkowy. Jednakże od 1 stycznia 2017 r. przepisy te nie będą miały zastosowania w przypadku, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek lub wymiany udziałów jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Co więcej, zgodnie z art. 24 ust. 20 ustawy PIT i odpowiednio art. 10 ust. 4a ustawy CIT, jeżeli połączenie spółek, podział spółek lub wymiana udziałów nie zostaną przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, będzie można domniemywać, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

5. Definicja pojęcia „„rzeczywistego właściciela”

Do słowniczka pojęciowego zawartego w art. 4a ustawy CIT wprowadzona została definicja „rzeczywistego właściciela” (ang. „„beneficial owner”), zgodnie z którą jest to podmiot otrzymujący daną należność dla własnej korzyści, nie będący pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości lub części danej należności innemu podmiotowi.

W ślad za zdefiniowaniem pojęcia rzeczywisty właściciel zmienione zostały przepisy art. art. 21 ust. 3 pkt 4 oraz art. 26 ust. 1f ustawy CIT. W pierwszym przepisie wskazane zostało wprost, że wypłacane należności licencyjne i odsetki będą zwolnione z opodatkowania jeżeli odbiorcą tych należności będzie ich rzeczywisty właściciel.  I dodatkowo, kolejny przepis wskazuje, iż pisemne oświadczenie spółki otrzymującej zwolnione z podatku należności licencyjne bądź zyski z tytułu udziału w zyskach osób prawnych powinno wskazywać, że spółka lub jej zagraniczny zakład jest rzeczywistym właścicielem wypłacanych należności.

Wprowadzane zmiany wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.