Dnia 31 stycznia 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (dalej: „WSA”) wydał wyrok, sygn. akt I SA/Gl 1340/21, dotyczący powstawania zakładu w rozumieniu ustawy o CIT w związku z zatrudnieniem na terenie Polski pracowników w systemie home office.

Sprawa dotyczyła spółki z siedzibą i zarządem w Danii, prowadzącej działalność ubezpieczeniową na rynku duńskim oraz, poprzez oddział, na rynku szwedzkim. Spółka nie posiadała swojego oddziału na terytorium Polski, planowała jednak zatrudnić pracowników, którzy w ramach umowy o pracę mieliby wspomagać działalność spółki w zakresie podstawowych zadań o charakterze administracyjnym oraz analizy danych. Co istotne, spółka nie zamierzała zapewniać swoim pracownikom powierzchni biurowej na terytorium Polski, a praca zatrudnionych miała odbywać się w systemie home office. Ponadto, pracownicy nie posiadaliby uprawnień do działania oraz zawierania umów w imieniu spółki.

W związku z powyższym stanem faktycznym spółka wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „Dyrektor KIS”) o interpretację indywidualną z zapytaniem czy w przypadku zatrudnienia pracowników na terytorium Polski, którzy zgodnie przedstawionymi założeniami będą wykonywać pracę na rzecz spółki, powstanie na terytorium Polski zakład zagraniczny w rozumieniu ustawy o CIT oraz polsko-duńskiej umowy przeciwko unikaniu podwójnego opodatkowania.

Spółka twierdziła, iż w opisanym stanie faktycznym nie dojdzie do powstania zakładu na terytorium Polski, bowiem nie wystąpią łącznie wszystkie z przesłanek pozwalających na uznanie działalności za prowadzoną w formie zakładu, tj.:

• istnienie placówki;
• stały charakter placówki;
• wykonywanie za pośrednictwem placówki działalności, która nie ma wyłącznie przygotowawczego lub pomocniczego charakteru.

Powyższego stanowiska nie podzielił jednak Dyrektor KIS, uznając, iż prowadzona przez spółkę działalność spełnia warunek istnienia placówki o stałym charakterze, a wykonywane przez pracowników na terytorium Polski czynności pokrywają się z przedmiotem działalności spółki duńskiej nie mając wyłącznie charakteru przygotowawczego bądź pomocniczego. Swoją decyzję organ uzasadniał faktem, iż spółka duńska prowadzi działalność ubezpieczeniową, w szczególności związaną z ubezpieczeniem podróży, natomiast zadania pracowników na terenie Polski polegające w głównej mierze na likwidacji szkód związanych z ubezpieczeniami turystycznymi, wsparciu administracyjnym działu księgowości oraz analizie cen ubezpieczeń są znacznie zbliżone do przedmiotu działalności spółki duńskiej .

W wyniku wniesionej przez spółkę skargi sprawa trafiła do WSA w Gliwicach, który w odniesieniu do dwóch pierwszych przesłanek konstytuujących powstanie zakładu zgodził się z poglądem Dyrektorem KIS.

WSA uznał, iż mimo braku zapewnionej przez spółkę powierzchni biurowej, wykonywanie przez pracowników swoich zadań w trybie home office spowoduje powstanie odrębnej placówki przedsiębiorstwa. W ocenie Sądu placówką tą będzie mieszkanie pracownika, w którym dany pracownik świadczy pracę przy użyciu sprzętu dostarczonego przez spółkę.

Ponadto, WSA uznał za spełnione również drugie kryterium, tj. kryterium stałego charakteru placówki. Swoje stanowisko WSA uargumentował faktem zatrudnienia przez spółkę na terenie Polski pracowników na umowę o pracę na czas nieokreślony, co świadczy o zamiarze prowadzenia działalności w dłuższej perspektywie czasowej.

Odmienne stanowisko WSA wyraził w zakresie trzeciego kryterium, dotyczącego wykonywania za pośrednictwem placówki działalności, która nie ma wyłącznie charakteru przygotowawczego lub pomocniczego. W odróżnieniu od Dyrektora KIS, Sąd uznał, że zakres czynności wykonywanych przez pracowników w Polsce nie jest tożsamy z przedmiotem działalności spółki duńskiej, a także nie stanowi jej istotnej lub znaczącej części. Biorąc powyższe pod uwagę, WSA uznał, iż Spółka nie spełniła łącznie wszystkich przesłanek do uznania prowadzonej przez nią działalności  na terytorium Polski za zakład zagraniczny i uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Wyrok WSA, pomimo, iż w opisywanej sprawie okazał się korzystny dla podatnika budzi jednak pewne kontrowersje. Ciężko bowiem zgodzić się ze stanowiskiem organów, że każde zatrudnienie pracownika w trybie home office będzie prowadziło do powstania stałej placówki, w szczególności gdy pracownikowi nie przysługują uprawnienia do działania oraz zawierania umów w imieniu spółki, a spółka nie posiada prawa do dysponowania powierzchnią mieszkalną pracownika.

Natalia Szymocha, konsultant podatkowy ATA Tax Sp. z o.o.

Zainteresował Cię ten temat?

natalia.szymocha|atatax.pl| |natalia.szymocha|atatax.pl