Taką zmianę zakłada projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, złożony 19 marca 2024 r. w Sejmie.

Obecnie podstawową metodą rozliczenia podatku od towarów i usług jest tzw. metoda memoriałowa, zgodnie z którą obowiązek zapłaty tego podatku powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.

Od powyższej zasady istnieje wyjątek – metoda kasowa. W przypadku korzystania z tego sposobu rozliczania VAT obowiązek podatkowy powstaje:

• z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku sprzedaży na rzecz podatnika VAT czynnego,
• z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku sprzedaży na rzecz konsumenta.

Metodę kasową mogą stosować:

• tzw. mali podatnicy, czyli podmioty, u których wartość sprzedaży brutto nie przekroczyła w poprzednim roku 2.000.000 euro,
• podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej, jeżeli przewidywana przez nich roczna wartość sprzedaży nie przekroczy 2.000.000 euro (w przypadku, gdy podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku limit kwotowy należy obliczyć z zastosowaniem proporcji).

Główną wadą stosowania metody memoriałowej jest to, że obowiązek zapłaty podatku jest niezależny od otrzymania przez podatnika zapłaty za sprzedany towar lub wyświadczoną usługę. Jeśli sprzedawca nie otrzyma od kontrahenta zapłaty i tak będzie zobowiązany do rozliczenia VAT za dany okres rozliczeniowy oraz zapłaty tego podatku z własnych środków. Z drugiej strony, obowiązujące przepisy nie uzależniają dokonania odliczenia VAT od uprzedniej zapłaty za fakturę, na której ten podatek jest wykazany. Tym samym ociągający się z zapłatą kontrahenci zachowują prawo do odliczenia podatku, nawet jeśli nie zapłacą za fakturę.

Projekt z 19 marca 2024 r. zakłada, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje dla wszystkich zgodnie z metodą kasową. Również prawo do odliczenia VAT z faktury po stronie kupującego miałoby być uzależnione od wcześniejszej zapłaty za tę fakturę.

W tym miejscu należy wskazać, że system VAT podlega harmonizacji w Unii Europejskiej. Państwa członkowskie muszą kształtować wewnętrzne regulacje dotyczące podatku od towarów i usług zgodnie z normami wynikającymi z prawa unijnego. Dyrektywa 2006/112/WE daje państwom członkowskim możliwość fakultatywnego stosowania kasowej metody rozliczania VAT wyłącznie dla ograniczonych kategorii podatników i transakcji. Gdyby więc metoda kasowa miała stanowić podstawową metodę rozliczania podatku od towarów i usług, polski rząd musiałby złożyć wniosek o derogację stosowania przepisów unijnych w tym zakresie.

Proponowana zmiana niewątpliwie wpłynęłaby korzystnie na poprawę płynności finansowej przedsiębiorców. Projekt ustawy został złożony do laski marszałkowskiej. Nie został mu jeszcze nadany nr druku sejmowego.

Natalia Lasik, Tax Consultant, ATA Tax Sp. z o.o.

Zainteresował Cię ten temat?

natalia.lasik|atatax.pl| |natalia.lasik|atatax.pl