Kluczowy wyrok TSUE w sprawie stałego miejsca prowadzenia działalności na potrzeby VAT
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 13 czerwca 2024 roku wyrok w sprawie C-533/22, dotyczący istotnych kwestii związanych z opodatkowaniem VAT w kontekście międzynarodowego obrotu usługami. Wyrok ten precyzuje, w jakich sytuacjach można uznać, że przedsiębiorstwo posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim. Ma to ogromne znaczenie dla poprawnego określenia miejsca opodatkowania usługi podatkiem VAT.
Tło sprawy
Sprawa dotyczyła niemieckiej firmy Adient Germany, która w ramach tej samej grupy kapitałowej współpracowała z rumuńską spółką Adient Romania w zakresie produkcji i montażu elementów tapicerskich na siedzenia samochodowe. Rumuńska spółka świadczyła nie tylko usługi produkcyjne, ale także usługi pomocnicze polegające na przyjmowaniu, przechowywaniu i kontroli surowców oraz przechowywaniu gotowych produktów.
Spółka rumuńska wystawiła faktury bez VAT, gdyż w jej opinii usługi te powinny być opodatkowane w Niemczech, tj. w państwie, w którym odbiorca usług ma siedzibę. Jednak w wyniku kontroli podatkowej rumuńskie organy podatkowe uznały, że niemiecka firma posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Rumunii, a zatem transakcja powinna być opodatkowana w Rumunii.
Kluczowe punkty wyroku TSUE
- TSUE orzekł, że sama przynależność do tej samej grupy kapitałowej oraz zawarcie umowy na świadczenie usług nie wystarczają do uznania, że firma posiada stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim.
- Aby można było uznać istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności, przedsiębiorstwo musi posiadać w państwie członkowskim stałą strukturę oraz dysponować zasobami technicznymi i ludzkimi umożliwiającymi mu odbiór usług, które będzie wykorzystywać w swojej działalności.
- Zasoby techniczne i ludzkie muszą być wyraźnie wyodrębnione. Aby firma mogła być uznana za posiadającą stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim, jej zasoby techniczne i ludzkie muszą być niezależne.
- W przypadku Adient Germany, TSUE uznał, że zasoby rumuńskiej spółki nie są wystarczające aby stwierdzić istnienie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej niemieckiej firmy, ponieważ były one wykorzystywane do realizacji zamówień Adient Germany, a nie do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej niemieckiej spółki w Rumunii.
- Posiadanie przez spółkę struktury w innym państwie członkowskim, która uczestniczy w dostawie produktów wynikających ze świadczonych usług, oraz fakt, że większość transakcji odbywa się poza tym państwem, nie oznacza automatycznie, że spółka ta posiada w tym państwie stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.
W rezultacie TSUE orzekł, że usługi świadczone przez rumuńską spółkę na rzecz niemieckiej firmy nie są opodatkowane VAT w Rumunii, ponieważ nie są świadczone na rzecz podmiotu posiadającego stałe miejsce prowadzenia działalności w tym kraju. Opodatkowanie następuje w miejscu, gdzie odbiorca usług posiada rzeczywiste i trwałe zasoby umożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej tzn. w Niemczech.
Więcej na temat interpretacji stałego miejsca prowadzenia działalności można znaleźć w wcześniejszych naszych publikacjach:
- „Stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na gruncie VAT – wyrok TSUE w sprawie Berlin Chemie A. Menarini SRL” - https://atafinance.pl/pl/publikacje/2022/2006229410/stale-miejsce-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej-na-gruncie-vat--wyrok-tsue-w-sprawie-berlin-chemie-a-menarini-srl,p205824514
- “Wynajem nieruchomości a stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” - https://atafinance.pl/pl/publikacje/2021/pazdziernik/wynajem-nieruchomosci-a-stale-miejsce-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej,p62230895
- „Spółka zależna = stałe miejsce prowadzenia działalności? Nie zawsze – wyrok TSUE w sprawie Dong Yang Electronics Sp. z o.o.” - https://atafinance.pl/pl/publikacje/maj-2020/spolka-zalezna--stale-miejsce-prowadzenia-dzialalnosci-nie-zawsze--wyrok-tsue-w-sprawie-dong-yang-electronics-sp-z-oo,p985456098
- „WSA we Wrocławiu pyta TSUE o stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej” - https://atafinance.pl/pl/publikacje/2018/lipiec-2018/wsa-we-wroclawiu-pyta-tsue-o-stale-miejsce-prowadzenia-dzialalnosci-gospodarczej,p2021984138
Wnioski dla podatników
Warto pamiętać, że ustawa o VAT w Polsce jest oparta na dyrektywie unijnej, co oznacza, że interpretacje i orzeczenia TSUE mają bezpośredni wpływ na sposób, w jaki przepisy te są stosowane w Polsce. Wyrok ten ma istotne znaczenie również dla firm działających w ramach grup kapitałowych na rynku międzynarodowym, ponieważ wyjaśnia zasady określania miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na potrzeby VAT. W związku z niniejszym wyrokiem, firmy powinny dokładnie analizować swoje transakcje i struktury, aby unikać nieprawidłowego opodatkowania i potencjalnych sporów z organami podatkowymi.
Kinga Duszna, Senior Tax Consultant, ATA Tax Sp. z o.o.
Zainteresował Cię ten temat?
kinga.duszna@atatax.pl