Jednym z uproszczeń przewidzianych w zakresie cen transferowych dla podatników jest tzw. safe harbour. Bezpieczna przystań obejmuje transakcje finansowania, czyli m.in. pożyczki, kredyty czy emisje obligacji. Prawodawca akcentuje pożyczki, do których wprost odnoszą się przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Do kredytu czy emisji obligacji przepisy stosuje się odpowiednio. W razie spełnienia przez transakcję kryteriów określonych w ww. ustawie organ podatkowy odstępuje od określenia dochodu (straty) podatnika w zakresie wysokości oprocentowania. Przepisy przewidują 5 warunków o różnym stopniu skomplikowania.

1. Sposób ustalania oprocentowania

Na dzień zawarcia umowy pożyczki oprocentowanie musi być ustalone w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej powiększonej o marżę. W celu spełnienia tego warunku pożyczkobiorca lub pożyczkodawca musi sięgnąć do aktualnego obwieszczenia ministra właściwego ds. finansów publicznych. Na dzień publikacji artykułu najnowszym takim aktem jest Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 2023 r. (M.P. 2023 poz. 1478).

Przykładowo, dla pożyczek w złotych odpowiedni rodzaj bazowej stopy procentowej stanowi WIBOR 3M albo WIRON 3M Stopa składana, a w euro – EURIBOR 3M. Jeśli chodzi o marżę, różni się ona w zależności od strony transakcji: dla pożyczkobiorcy wynosi maksymalnie 3,1 punktu procentowego, a dla pożyczkodawcy – minimalnie 2,2 punktu procentowego. Zgodnie z obwieszczeniem, w przypadku ujemnych wartości stopy bazowej marżę powiększa się o wartość bezwzględną bazowej stopy procentowej. W praktyce oznacza to, że oprocentowanie pożyczki jest wtedy równe marży.

2. Opłaty

Jedynymi opłatami związanymi z udzieleniem lub obsługą pożyczki mogą być wypłaty odsetek. Niedozwolone jest powiększanie kosztów pożyczki poprzez koszty pozaodsetkowe, takie jak prowizje lub premie.

3. Okres pożyczki

Okres pożyczki jest nie dłuższy niż 5 lat. Choć ustawa mówi o jednej pożyczce, uproszczenie może dotyczyć wszystkich pożyczek zawartych z podmiotami powiązanymi, jeżeli nie przekraczają pięcioletniego stanu zapadalności.

4. Łączna kwota zobowiązań lub należności

Najwyższą wartością w trakcie roku podatkowego, jaką może osiągnąć łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek, jest 20 000 000 zł. Kwotę tę liczy się odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek. Kwotę pożyczki wyrażoną w walucie obcej przelicza się na złote według kursu średniego z ostatniego dnia poprzedzającego dzień wypłaty kwoty pożyczki.

Jeden podmiot może zatem jednocześnie:

• udzielić kilku pożyczek, każdą na okres do 5 lat, z tytułu których łączny poziom należności nie może przekroczyć (równowartości) 20 mln zł oraz
• zaciągnąć kilka pożyczek, każdą na okres do 5 lat, z tytułu których łączny poziom zobowiązań nie może przekroczyć (równowartości) 20 mln zł.

5. Pochodzenie pożyczkodawcy

Pożyczkodawca nie może być podmiotem, którego miejsce zamieszkania, siedziba lub zarządu znajduje się w kraju lub na terytorium stosującym szkodliwą konkurencję podatkową. Listę tzw. rajów podatkowych określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. (Dz.U. 2019 poz. 600). Na liście znajduje się m.in. Hongkong, Księstwo Andory czy Księstwo Monako.

Korzyści dla podatnika

W razie spełnienia powyższych warunków organ odstępuje od weryfikacji, czy zastosowane oprocentowanie ma charakter rynkowy. Dzięki temu rozwiązaniu podatnik ma większą pewność co do prawidłowego wypełnienia ustawowych obowiązków przy dużo mniejszym nakładzie pracy. Mniejsze obciążenia administracyjne przekładają się z drugiej strony na większą efektywność działania organów administracji.

Dodatkową zaletą jest brak obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych. Wystarczy wtedy jedynie sporządzić informację TPR, która dla transakcji objętych safe harbour wymaga znacznie mniej danych.

Należy jednak podkreślić, że rodzaje bazowej stopy procentowej i wysokość marży podane w obwieszczeniu nie mogą stanowić benchmarku dla potrzeb analizy cen transferowych. W przypadku transakcji niespełniających opisanych warunków nie można powołać się wprost na zgodność oprocentowania z obwieszczeniem w celu uzasadnienia jego rynkowego charakteru.

Jeżeli potrzebują Państwo wsparcia w ocenie czy dana transakcja finansowa spełnia warunki do skorzystania z mechanizmu safe harbour, zapraszamy do kontaktu.

Michał Kucharzyk, Junior Tax Consultant, ATA Tax Sp. z o.o.

Zainteresował Cię ten temat?

michal.kucharzyk|atatax.pl| |michal.kucharzyk|atatax.pl