Od 1 stycznia 2022 r.  obowiązują nowe zasady rozliczania składek zdrowotnych dla przedsiębiorców. Wprowadzony został również obowiązek rocznego rozliczenia składki zdrowotnej.

Rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 r. należy dokonać w rozliczeniu należnych składek za miesiąc kwiecień 2023 r. w deklaracji składanej do 22 maja 2023 r.

Roczne rozliczenie polega na kalkulacji rocznej składki zdrowotnej i porównaniu z zapłaconymi wcześniej za dany okres składkami. Co istotne podstawą kalkulacji jest dochód lub przychód za 2022 rok. Rok składkowy jedynie w przypadku przedsiębiorców opłacających zryczałtowany podatek dochodowy pokrywa się z rokiem podatkowym, natomiast w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej bądź podatkiem liniowym rok składkowy trwa od lutego do stycznia roku następnego (co oznacza, że należy brać pod uwagę składki zapłacone od marca 2022 do lutego 2023 roku).

• Jak obliczyć składki zdrowotne w rocznym rozliczeniu przy opodatkowaniu według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym

Przedsiębiorcy opodatkowani w roku 2022 według skali podatkowej (zasad ogólnych) oraz podatkiem liniowym wyliczając składkę zdrowotną, biorą pod uwagę swoje dochody osiągnięte w okresie od stycznia do grudnia 2022 r. i stosują właściwą dla danej formy opodatkowania stawkę składki zdrowotnej, która wynosi:

 - dla podatków opłacających PIT według podatku liniowego: 4,9%

- dla podatników opłacających PIT według skali podatkowej: 9%.

UWAGA! Co istotne w obydwu przypadkach w przypadku braku dochodu lub niskiego dochodu należy zapłacić minimalną składkę zdrowotną. Jest ona określona na podstawie minimalnego wynagrodzenia krajowego obowiązującego w danym roku i za 2022 rok wynosi 3 250,80 zł (12 miesięcy x 270,90 zł).

Przykład:

• Przedsiębiorca płacący PIT według skali podatkowej osiągnął przychód w wysokości 200 000 zł, a jego koszty wyniosły 100 000 zł. W 2022 r. przedsiębiorca zapłacił składki społeczne w kwocie 12 446,16 zł (1037,18 zł miesięcznie) i nie zaliczał ich do kosztów uzyskania przychodów.

Podstawa obliczenia składki zdrowotnej: 200 000 zł – 100 000 zł – 12 446,16 zł= 87 553,84 zł

Wysokość rocznej składki zdrowotnej: 87 553,84 zł x 9% = 7 879,85 zł

Następnie tak wyliczoną kwotę rocznej składki zdrowotnej należy porównać z sumą zapłaconych wcześniej dwunastu składek miesięcznych należnych za tzw. rok składkowy (czyli od lutego 2022 r. do stycznia 2023 r.). Przy założeniu, że podatnik za poszczególne miesiące roku opłacał co najmniej minimalną składkę zdrowotną do zapłaty pozostanie kwota:

7 879,85 zł - 3 250,80 zł = 4 629,05 zł.

• Przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowy osiągnął przychód w wysokości 200 000 zł, a jego koszty wyniosły 100 000 zł. W 2022 r. przedsiębiorca zapłacił składki społeczne w kwocie 12 446,16 zł (1037,18 zł miesięcznie) i nie zaliczał ich do kosztów uzyskania przychodów.

Podstawa obliczenia składki zdrowotnej: 200 000 zł – 100 000 zł – 12 446,16 zł= 87 553,84 zł

Wysokość składki zdrowotnej: 87 553,84 zł x 4,9% = 4 290,14 zł

Przy założeniu opłacania w ciągu roku minimalnej składki zdrowotnej do zapłaty pozostanie kwota:

4 290,14 zł - 3 250,80 zł = 1039,34 zł.

• Jak obliczyć składki zdrowotne w rocznym rozliczeniu przy opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym

Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego płacą składkę zdrowotną również w sposób zryczałtowany w oparciu o próg przychodowy. Wysokość rocznej składki zdrowotnej uzależniona jest od przychodu za cały rok 2022. Po zweryfikowaniu przychodu za cały rok można skorzystać ze wzoru:

liczba miesięcy x wartość stawki miesięcznej = składka roczna

Wysokość rocznej składki wynosi:

• do 60 000 zł przychodu – 335,94 zł miesięcznie;
• pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł – 559,89 zł;
• powyżej 300 000 zł – 1 007,81 zł.

Przykład:

Przedsiębiorca opłaca składkę zdrowotną progresywnie. Do maja osiągnął przychód nieprzekraczający kwoty 60 000 zł. W czerwcu przekroczył tę kwotę, przy czym w miesiącu listopadzie przekroczył kwotę 300 000 zł. Finalny roczny przychód tego przedsiębiorcy znalazł się na poziomie trzeciego progu.

• Za okres styczeń - maj przedsiębiorca płacił składkę w wysokości 335,94 zł miesięcznie:

335,94 zł x5= 1 679,7 zł

• Za okres czerwiec - październik przedsiębiorca płacił składkę w wysokości 559,89 zł miesięcznie:

559,89 zł x5= 2 799,45 zł

• Za okres listopad - grudzień przedsiębiorca płacił składkę w wysokości 1 007,81 zł miesięcznie:

1 007,81 zł x2= 2 015,62 zł

Łącznie zapłacone składki= 6 494,77 zł

Natomiast korzystając ze wzoru: liczba miesięcy x wartość stawki miesięcznej = składka roczna liczymy wysokość należnej rocznej składki zdrowotnej: 12 x1 007,81 zł=  12 093,72 zł

Różnica wyniesie 5 598,95 zł i taką kwotę przedsiębiorca będzie musiał dopłacić do ZUS-u.

UWAGA! W tym wariancie niezależnie od kwoty przekroczenia 300 000 zł roczna składka zdrowotna zawsze wyniesie 12 093,72 zł.

Oliwia Piórkowska, konsultant podatkowy, ATA Tax Sp. z o.o.

Piotr Wójtowicz, konsultant podatkowy, ATA Tax Sp. z o.o.

Zainteresował Cię ten temat?

oliwia.piorkowska|atatax.pl| |oliwia.piorkowska|atatax.pl

piotr.wojtowicz|atatax.pl| |piotr.wojtowicz|atatax.pl